باده‌ستایی ابونواس و حافظ

نویسندگان

  • اورنگ ایزدی استادیار زبان‌شناسی دانشگاه علامه طباطبایی
چکیده مقاله:

ستایش باده به شیوه‌های مختلف و با تعابیر و تصاویر گوناگون، از دیرباز در شعر شاعران عرب، درون‌مایه‌ای مکرر بوده‌است که ابونواس، شاعر ایرانی‌تبار دورۀ عباسی، به آن نظم و سامان تازه‌ای بخشید و بنیان‌گذار خمریه‌سرایی شد. از شاعران ادب پارسی، منوچهری دامغانی و حافظ، بیشترین تأثیر را در این زمینه از او گرفتند. در این مقاله، نخست دربارۀ واژۀ «باده» و تاریخچۀ‌ کاربرد آن در ادب عربی و فارسی، به اختصار کاوشی صورت گرفته و سپس تعبیرات مشترک ابونواس و حافظ با ذکر شواهد آن‌ها بیان شده‌است. سومین بخش مقاله، تعبیرات ویژۀ ابونواس از شراب است که 24 نمونه از آن‌ها با توضیح بیان شده، و بخش چهارم، تعبیرات ویژۀ حافظ است که 21 نمونه از آن‌ها استخراج شده‌است. بخش پنجم مقاله، تشبیهات و توضیحات مشترک ابونواس و حافظ از باده است که به آوردن شش نمونه بسنده شده، و در پایان مقاله هم «باده» در دیوان حافظ اجمالاً بررسی شده و نیز به بازتاب آموزه‌های فلسفی و عرفانی بر خمریات این دو شاعر اشارتی رفته‌است و سرانجام در بخش نتیجه، تشابه و تمایز اندیشۀ این دو شاعر بزرگ، در سیزده بند بیان شده‌است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

باده ستایی ابونواس و حافظ

ستایش باده به شیوه های مختلف و با تعابیر و تصاویر گوناگون از دیرباز در شعر شاعران عرب درون مایه ای مکرّر بوده است که ابونواس شاعر ایرانی تبار دوره عباسی به آن نظم و سامانی تازه بخشید و بنیان گزار خمریّه سرایی شناخته شد. از شاعران ادب پارسی منوچهری دامغانی و حافظ بیشترین تأثیر را در این باره از او گرفتند. در این مقاله مقایسه ای در خمریات ابونواس و حافظ در ساختار و محتوا صورت گرفته و تشابه و تمایز ...

متن کامل

مقایسه اشعار ابونواس و رودکی از حیث عناصر غنایی

أبونواس اهوازی از شاعران عرب‌زبان شعوبی قرن دوم هجری در شمار شاعران برجسته این عهد به بیان مضامینی از قبیل خمریات، وصف معشوق، مدح و هجا پرداخته است. سادگی و صداقت از ویژگی‌های اشعار اوست. رودکی سمرقندی از شاعران قرن سوم و چهارم شعر فارسی نیز به مضامینی چون شادخواری، توصیف زیبارویان و ستایش ممدوح پرداخته است. در جستار حاضر پس از بررسی مختصری از زندگی و اوضاع اجتماعی عصر آن دو ب...

متن کامل

مقایسه اشعار ابونواس و رودکی از حیث عناصر غنایی

أبونواس اهوازی از شاعران عرب‌زبان شعوبی قرن دوم هجری در شمار شاعران برجسته این عهد به بیان مضامینی از قبیل خمریات، وصف معشوق، مدح و هجا پرداخته است. سادگی و صداقت از ویژگی‌های اشعار اوست. رودکی سمرقندی از شاعران قرن سوم و چهارم شعر فارسی نیز به مضامینی چون شادخواری، توصیف زیبارویان و ستایش ممدوح پرداخته است. در جستار حاضر پس از بررسی مختصری از زندگی و اوضاع اجتماعی عصر آن دو ب...

متن کامل

سبک‌شناسی زهدیات ابونواس بر مبنای مطالعات ساختاری و زبانی

این مقاله دربارة حسن بن هانی ملقب به ابونواس، یکی از نام‌آورانِ مدرسه شعری عرب در حوزة آفرینش‌های ادبی و ابداعات شورشگرانه بر ضد میراث کهن ادب عربی است؛ کسی که یکی از دو پرچم‌دار عمدة جریان نوگرای عصر عباسی بشمار می‌رود. در شعر ابونواس روحیات هواپرستی و حس ملی‌گرایی به هم آمیخته‌است. اما در واپسین سالیان حیاتش به زهد و گوشه‌نشینی روی آورده و اشعاری در زهد و معانی زاهدانه سروده که نشانگر روح لطیف...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 5  شماره 2

صفحات  21- 40

تاریخ انتشار 2016-11-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023